Wpływ mieszanki chromu z pestycydami na pszczoły

Wpływ mieszanki pestycydów i metali ciężkich na pszczoły miodne badany jest rzadko, chociaż na działanie takiego „koktajlu” owady narażone są zarówno na wsiach, jak i w mieście. Zazwyczaj w eksperymentach dotyczących wpływu czynnika zagrażającego zdrowiu pszczół, nie bierze się pod uwagę innych związków, które mogą działać synergistycznie (czyli poprzez wzajemne reakcje wzmacniające działanie). Opisane niżej badania opublikowano w 2017 r. w Chemosphere.

W badaniach przeprowadzonych przez zespół naukowców z Włoch sprawdzano wpływ chromu na przeżywalność pszczół miodnych, a także śmiertelność pszczół po przyjęciu mieszanki chromu z klotianidyną (neonikotynoid) oraz fungicydem propikonazolem (jak podaje portal Farmer.pl jest to substancja, której dopuszczenia do użytku nie przedłużono w tym roku na terenie Unii Europejskiej).

Do ilościowej oceny i porównania toksycznego działania badanego związku chemicznego, wykorzystuje się parametr dawki śmiertelnej LD (ang. Lethal dose). Podczas badań najczęściej stosuje się wartości LD₅₀. Jest to dawka ksenobiotyku, po której podaniu połowa populacji zwierząt doświadczalnych umiera.

Ustalono LD50 Chromu i jego związku (Cr(NO₃)₃) poprzez podawanie tych substancji pszczołom w pokarmie. Dawka Letalna 50 wyniosła 20.5 μg na jedną pszczołę, co klasyfikuje ją jako lekko toksyczną, według klasyfikacji pestycydów przez WSDA (Waszyngtoński Departament Rolnictwa).  

Poza tym chrom w organizmach owadów nie był gromadzony w takim stopniu jak w przypadku metali ciężkich, które do tej pory przebadano pod tym kątem. Co ciekawe kombinacja chromu z klotianidyną i propikonazolem nie zwiększyła umieralności pszczół. Wręcz przeciwnie – chrom w mieszance z propikonazolem wykazywał lekki efekt antagonistyczny do tej substancji, czyli hamował jej działanie, poprzez neutralizowanie związku.  

Źródło:

Sgolastra, F., Blasioli, S., Renzi, T., Tosi, S., Medrzycki, P., Molowny-Horas,R., Porrini, C., Braschi, I., Lethal effects of Cr(III) alone and in combination with propiconazole and clothianidin in honey bees, Chemosphere (2017), doi: 10.1016/j.chemosphere.2017.10.068.

Propikonazol: farmer.pl