Pszczelarstwo Mołdawii – tendencje rozwoju
Źródło: Freepik
Mołdawia, którą zamieszkuje 2,6 mln ludzi, według wskaźnika PKB na osobę w 2019 roku zajęła 94 miejsce na świecie i ostatnie pośród krajów Europy. Według danych Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej za granicą obecnie żyje nawet 1,2 mln obywateli tego kraju.
Pszczelarstwo Mołdawii wykazywało stały rozwój w ciągu ostatnich 10 lat i według słów prezesa Mołdawskiego Związku Pszczelarzy Jona Maksima „odkrywa wiele możliwości dla rozwoju biznesu, w tym dla młodych”. W 2021 roku w Mołdawii żyło 260 tys. rodzin pszczelich i 7800 pszczelarzy. W statystycznym gospodarstwie znajdowały się 33 zasiedlone ule. W 2020 roku (nieudanym dla pszczelarstwa z powodu suszy) wyprodukowano 3500 ton miodu, z których na eksport przeznaczono aż 3300 ton.
Czytaj także: Pszczelarstwo Singapuru
Obowiązująca obecnie ustawa o pszczelarstwie została przyjęta w 2006 roku. Poprawiono ją w 2010 roku. W 2006 roku przyjęto Państwowy Program rozwoju pszczelarstwa, który trwał do 2015 roku. Drugi taki program podpisano w 2017 roku i będzie funkcjonował do 2025 roku.
Znaczny wkład w rozwój i modernizację mołdawskiego pszczelarstwa nadal wnoszą zagraniczne organizacje, w tym amerykańska USAID i Unia Europejska, a także Międzynarodowa Korporacja Finansowa, wchodząca w strukturę Banku Światowego.
Eksport mołdawskiego miodu wzrastał przez ostatnią dekadę równolegle z rozwojem pszczelarstwa i w porównaniu z rokiem 2006 zwiększył się dziesięciokrotnie. W rezultacie Mołdawia uzyskała status netto-eksportera miodu i zaczęła wysyłać na światowy rynek 80–90% wyprodukowanej w kraju patoki, z czego zdecydowana większość do krajów Unii Europejskiej. Eksportem zajmuje się ponad 20 firm, z czego 12 z nich należy do stworzonego przez nich Stowarzyszenia Eksporterów Miodu. Import miodu jest znikomy i nie przewyższa średnio 20 ton rocznie.
Czytaj także: Polska nowym importerem rosyjskiego miodu
Dynamika eksportu mołdawskiego miodu w latach 2016-2020:
|
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Mln $ |
8,8 |
14.0 |
11,2 |
11,6 |
8,8 |
Tys. ton |
3,1 |
5,0 |
4,1 |
3,9 |
3,4 |
W czołową siódemkę kupujących mołdawski miód należą: Rumunia, Serbia, Czechy, Włochy, Polska, Słowacja i Francja, które zakupiły 350–500 ton. Po 100 ton sprowadzają Kanada i USA. Pośród krajów spoza UE nabywały również Andora, Korea i Japonia.
Związek Pszczelarzy Mołdawskich okazuje pomoc pszczelarzom w nauce podstaw marketingu, rejestracji działalności gospodarczej i poszukiwaniu źródeł finansowania (w tym w ramach projektu Agencji USA ds. międzynarodowego rozwoju o tytule „Efektywne rolnictwo Mołdawii”). Mimo to nie wszyscy pszczelarze są gotowi się rejestrować, co ogranicza im dostęp do dotacji, pożyczek i grantów.
Jednym z problemów mołdawskiego pszczelarstwa są wytrucia pszczół pestycydami, używane w tamtejszym rolnictwie bez kontroli. W 2021 Związek Pszczelarski przystąpił do testowania mobilnej aplikacji do ułatwienia komunikacji producentów rolnych i pszczelarzy w celu zapobiegania wytruciom. Aplikacja będzie wprowadzona do użytku w całej Mołdawii początkiem 2022 roku.
Czytaj także: Działanie antybakteryjne szwajcarskich miodów
Usługi szkoleniowo-doradcze Mołdawskiego Związku Pszczelarzy oferowane są w 4 centrach konsultacyjnych, działających w Północnym, Centralnym i Południowym rejonie oraz w stolicy, Kiszyniowie. Profesjonalne szkolenie pszczelarzy odbywa się w bazie ośrodka w gminie Bubuieci, gdzie rocznie kształci się 89 pszczelarzy. Od 2018 roku amerykańska organizacja USAID zapewnia kompleksową pomoc tej instytucji w aktualizacji programu nauczania, wyposażeniu w sprzęt, pomoce dydaktyczne itp.
Dzięki finansowemu wsparciu USAID w czerwcu 2020 roku otwarto pierwsze w Mołdawii laboratorium sztucznej inseminacji matek pszczelich. Inwestycje w ten projekt wyniosły 0,4 mln lejów (ponad 90 tys. zł). Uważa się, że dzięki działalności laboratorium znacznie poprawi się genotyp mołdawskich pszczół. Według nieoficjalnych danych, jeszcze niedawno w Mołdawii było jedynie 10 gospodarstw pasiecznych, posiadających licencję na hodowlę i sprzedaż matek, przez co nawet 80% królowych pochodziło z przemytu.
Pomoc mołdawskiemu biznesowi w opanowaniu europejskiego rynku miodu oferuje również Centrum Rozwoju Importu przy Holenderskiej Agencji Przedsiębiorstwa. W 2018 roku Centrum ruszył projekt Agrofood Moldova, polegający na okazaniu pomocy 18 producentom świeżych i przetworzonych owoców i miodu we wprowadzaniu ich na rynek UE. Pandemia koronawirusa przeszkodziła realizacji projektu w pełnym wymiarze. Odwołano wiele wystaw, jarmarków i innych imprez pszczelarskich. W ramach projektu Międzynarodowy Instytut Smaku w Brukseli w 2021 roku za udział w konkursie przyznał swoją nagrodę Superior Taste Award dwóm producentom miodu z Mołdawii. Nagroda sprzyjała reklamie i rozwinięciu produkcji tych gospodarstw na rynku mołdawskim i europejskim.
Źródło: apiword.ru