Zapach pszczół zmienia się z wiekiem

mtajmr, pixabay

Jak wiemy, trzytygodniowe pszczoły mają całkiem inne zadania niż ich młodsze siostry, zajmujące się larwami, czyszczeniem gniazda i budową plastrów. Pszczoły żyją wewnątrz ula do 21 dnia życia. Dopiero po tym czasie wyruszają po pyłek i nektar. Ostatnie badania dowiodły, że wbrew obiegowej opinii, ich zapach zmienia się.

Badania nad zmianą zapachu pszczół w trakcie ich dojrzewania prowadziła Kasandra Vernier na waszyngtońskim w uniwersytecie w St. Louis. Pracę na ten temat opublikowano w magazynie eLife. Dowodzi ona, że podczas starzenia się pszczoły miodnej, zmienia się jej zapach. To badanie pozwoliło na wgląd w arcyciekawe zagadnienie życia owadów socjalnych: rozpoznawanie sióstr i… siebie.

U innych gatunków owadów społecznych, takich jak mrówki, rozróżnianie przedstawicieli kolonii polega na rozpoznawaniu zhomogenizowanej mieszaniny zapachów. Do tej pory myślano, że dzieje się tak również w pszczelim ulu, a feromony i woń są przenoszone oraz mieszane w czasie wzajemnego pocierania robotnic czy trofalaksji. Tymczasem kolejne badania w laboratorium profesora biologii Yehudy Ben-Sharego (Uniwersytet w Toronto) dowodzą, że profil zapachowy owadów zmienia się wraz ze zmianą „zatrudnienia”. To oznacza, że młode pszczoły ulowe wydzielają inną woń niż zbieraczki.

Zmiana profilu zapachowego jest spowodowana nie tylko starzeniem się organizmu zbieraczki, lecz również kontaktem z pokarmem, który sam zazwyczaj jest przesycony różnorodnymi woniami (olejki eteryczne kwiatów, substancje zapachowe nektaru, tłuszcze pyłku). Porównano profil zapachowy młodych pszczół ulowych, aktywnych pszczół zbieraczek wylatujących po pokarm i grupy kontrolnej samic powyżej dwudziestego pierwszego dnia życia, które odseparowano i nie pozwolono opuszczać gniazda. Wszystkie trzy grupy pachniały inaczej.

Co ciekawe, badania dowiodły też, że tylko strażniczki tak naprawdę zwracają uwagę na profil „perfumowy” wracających pszczół.

– Większość pszczół kompletnie nie zwraca uwagi na zapach. Gros członkiń rodziny nie produkuje jasnego sygnału zapachowego informującego, czy należą do kolonii czy nie i nie obchodzi ich ta informacja. Nie reagują na niego – wyjaśnił Ben-Shahar.